Problemy z oczami u psa

W oczach swojego psa na co dzień dostrzegasz miłość, podekscytowanie, smutek, obawę i wiele, wiele innych emocji. Jeśli jednak Twój ukochany czworonożny towarzysz zaczyna mieć kłopoty ze wzrokiem, to wszystko może się zmienić. Utrata wzroku jest realnym zagrożeniem, dlatego tak ważne jest, aby umieć rozpoznać objawy choroby oczu już na wczesnym etapie, gdy szybka interwencja może jeszcze uratować wzrok Twojego psiego przyjaciela.

Budowa psiego oka

Aby móc w pełni zrozumieć problemy ze wzrokiem, które dotykają Twojego psa, warto poznać unikalną budowę jego oka.

Podobnie jak u większości ssaków, oczy Twojego psa mają kształt kuli z dwiema komorami wypełnionymi płynem – przednią i tylną. Komory te są oddzielone soczewką – strukturą, która pomaga skupiać wiązki światła na tylnej części oka, czyli siatkówce. Oko Twojego psa tworzy również rogówka – zewnętrzna, przezroczysta warstwa, która osłania gałkę oczną, a także źrenice i tęczówki oraz mięśnie, które ustawiając soczewkę, przepuszczają odpowiednią ilość światła.

W przeciwieństwie do Ciebie pies ma nie dwie, a trzy powieki – górną, dolną i tzw. migotkę. Trzecia powieka znajduje się w dolnym przyśrodkowym kącie oka, pomiędzy dolną powieką a gałką oczną. Uważa się, że zapewnia ona ochronę gałki ocznej i pomaga w usuwaniu ciał obcych. To w niej znajduje się również gruczoł, który wytwarza 30% wodnej części filmu łzowego psa. Zwykle ta trzecia powieka jest ukryta pod dolną, jednak gdy dzieje się z nią coś nieprawidłowego, staje się widoczna.

1. Czym jest tzw. wiśniowe oko?

Jest to choroba, która dotyka przede wszystkim trzecią powiekę. Swą nazwę wzięła od wyglądu zmiany chorobowej – charakterystycznego, czerwonego, powiększonego tworu. „Wiśniowe oko” pojawia się, gdy gruczoł w trzeciej powiece ulega obrzękowi i wysuwa się z właściwego sobie miejsca.

Warto czasem ocenić wygląd trzeciej powieki psa – najłatwiej zrobić to, gdy śpi. Jeśli jednak Twój pies cierpi na wiśniowe oko, zauważysz je bez trudu. Czerwony obrzęk wystaje poza krawędź powiek nawet przy otwartych oczach. Jest to pierwsza oznaka choroby. Możesz zaobserwować zmianę tylko w jednym lub w obojgu oczach, towarzyszyć jej będą objawy charakterystyczne dla zapalenia spojówek.

Schorzenie to jest najczęściej spotykane u psów w wieku od sześciu miesięcy do dwóch lat. Nie można mu zapobiec, a przyczyna choroby pozostaje nieznana. Dysponując wiedzą na temat objawów, możesz jednak szybko zidentyfikować jej pierwsze symptomy i zaprowadzić swojego czworonoga do lekarza weterynarii.

Jak leczyć wiśniowe oko?

Twój lekarz weterynarii najprawdopodobniej na początek zaleci stosowanie kropli do oczu. Jeśli objawy nie ustąpią, obrzęk nie ulegnie zmniejszeniu, a pies będzie odczuwać dyskomfort, lekarz prawdopodobnie zdecyduje się na zabieg operacyjny.

2. Zapalenie spojówek

Zapalenie spojówek, zwane również „różowym okiem”, to schorzenie dość powszechne u psów. Do charakterystycznych objawów należy zaczerwienienie, obrzęk tkanki wokół rogówki, obecność wydzieliny i uczucie dyskomfortu w oku, połączone z zamykaniem powiek lub pocieraniem ich łapą.

Do najczęstszych przyczyn zapalenia spojówek zalicza się wirusy i alergie.

Lekarz weterynarii ustali przyczynę choroby i wdroży odpowiednie leczenie, obejmujące następujące kroki:

• złagodzenie podrażnienia za pomocą leków przeciwbólowych;
• wdrożenie antybiotykoterapii i płukanie oczu solą fizjologiczną w celu opanowania infekcji;
• zastosowanie leków przeciwalergicznych.

3. Łzawienie oczu

Nadmierne łzawienie oczu (epiphora) może wynikać zarówno z nieprawidłowej budowy oka czy rzęs, jak i zapalenia spojówek czy owrzodzenia rogówki.

Na schorzenie to częściej zapadają psy ras miniaturowych. Jest ono spowodowane nieprawidłowościami w budowie narządu wzroku, które powodują podrażnienie oka i niedostateczny odpływ łez, np. w wyniku podwijania powiek do wewnątrz. W takich przypadkach zaleca się wykonanie operacyjnej korekty położenia powiek, które ułatwi odprowadzanie łez.

Przed podjęciem decyzji o metodzie postępowania, Twój lekarz weterynarii na pewno ustali przyczynę problemu i wdroży najskuteczniejszą terapię.

Poza łzawieniem charakterystycznym objawem epifory jest też permanentnie wilgotna sierść wokół oczu psa, która często wydziela nieprzyjemny zapach.

4. Zespół suchego oka

Pies, u którego występuje zespół suchego oka (KCS – keratoconjunctivitis sicca), czyli suche zapalenie rogówki i spojówki, nie ma właściwie nawilżanego oka. Nieleczony zespół suchego oka może prowadzić do ślepoty.

KCS często objawia się podobnie do nawracającego zapalenia spojówek lub utrzymującej się infekcji narządu wzroku – w postaci lepkiej wydzieliny z oka, suchości nosa i zmętnienia rogówki, z widocznymi owrzodzeniami lub bez nich.

Najczęstszą przyczyną zespołu suchego oka jest choroba autoimmunologiczna, w przebiegu której układ odpornościowy psa atakuje gruczoły łzowe.

Zespół suchego oka diagnozuje się za pomocą prostego, bezbolesnego i łatwego do wykonania testu mierzącego ilość produkowanych łez. Leczenie tego schorzenia ma na celu przywrócenie właściwej ilości łez za pomocą maści nakładanej na oko dwa razy dziennie. Niektóre psy mogą wymagać leczenia wspomagającego kroplami lub maściami antybiotykowymi czy sztucznymi łzami.

5. Jaskra

Jaskra pojawia się wtedy, gdy dochodzi do zaburzenia równowagi w produkcji i odprowadzaniu płynu (tzw. cieczy wodnistej), co skutkuje jego nagromadzeniem w komorze przedniej oka i patologicznym wzrostem ciśnienia w gałce ocznej. Taki stan jest nie tylko bolesny dla Twojego czworonoga, ale grozić mu może całkowitą utratą wzroku. Objawy jaskry obejmują rozszerzone źrenice (źrenica w jednym oku może być innej wielkości niż w drugim oku, tzw. anizokoria), zaczerwienienie oczu lub rozszerzenie naczyń krwionośnych w białej części oka (tzw. twardówce). Może również wystąpić zauważalny wytrzeszcz jednego lub obojga oczu. Twój pies będzie częściej mrużyć oczy lub pocierać je łapą, nierzadko obserwuje się też utratę apetytu, apatię i ospałość. Jest to spowodowane bólem, który towarzyszy jaskrze.

Jeśli dostrzeżesz u swojego psa jakiekolwiek objawy sugerujące wystąpienie tej niebezpiecznej choroby, natychmiast zgłoś się do lekarza weterynarii, aby zapobiec utracie wzroku u Twojego czworonoga.

Jaskrę diagnozuje się za pomocą tonometrii, czyli pomiaru ciśnienia w gałce ocznej. Po przeprowadzeniu badania lekarz weterynarii omówi z Tobą kolejne kroki i dobierze najlepsze możliwe leczenie (farmakologiczne lub chirurgiczne) dla Twojego psa.

6. Zaćma

Zaćma pojawia się, gdy soczewka staje się mętna lub nieprzejrzysta, blokując tym samym swobodny dostęp światła do siatkówki. Powoduje to stopniową utratę wzroku – początkowo są to niewielkie problemy ze wzrokiem, które z biegiem lat prowadzą do całkowitej ślepoty. Zaćmy nie należy mylić z drobnymi niedoskonałościami soczewki u młodych psów lub z fizjologicznym pogrubieniem i stwardnieniem centralnej części soczewki, która występuje u starszych zwierząt.

Najczęstszą przyczyną zaćmy są uwarunkowania genetyczne.

Jest to choroba dziedziczna, która dotyka wszystkie psy, niektóre rasy wydają się jednak być bardziej podatne niż pozostałe. Inne przyczyny zaćmy to cukrzyca (u większości psów chorych na cukrzycę dochodzi do rozwoju zaćmy), niedożywienie, stany zapalne i urazy. W przypadku cukrzycy choroba spowodowana jest nieprawidłowym wiązaniem się produktów metabolicznych glukozy z białkami soczewki.

Czy mój pies straci wzrok?

Zaćma to nie wyrok. Po pierwsze, choroba zwykle postępuje wolno, a jej rozwój uzależniony jest od warunków genetycznych, rasy psa i innych czynników ryzyka. Po drugie, medycyna dysponuje skutecznymi metodami leczenia tego schorzenia zarówno u psów, jak i ludzi.

U wielu psów zaćma rozwija się na tyle powoli, że nie jest konieczne wdrożenie leczenia chirurgicznego. Jeśli jednak choroba ma dynamiczny przebieg, a pies odczuwa z jej powodu wyraźny dyskomfort, można ją usunąć operacyjnie. Lekarz weterynarii pomoże Ci podjąć właściwą decyzję i omówi z Tobą wady i zalety zabiegu.

Nikt nie lubi patrzeć, jak jego zwierzę cierpi. Jeśli więc zauważysz, że Twój pies ociera pysk o podłogę lub dywan, jego oczy są zmętniałe, zaczerwienione lub łzawią, a zwierzę uporczywie pociera je łapą, niezwłocznie zgłoś się do lekarza weterynarii. Są to oznaki problemów z oczami i tylko szybka reakcja może uratować wzrok Twojego ukochanego czworonoga.