Dlaczego Twój kot kaszle?

Każdy z nas od czasu do czasu kaszle. To naturalny odruch obronny organizmu, który pomaga pozbyć się ciał obcych lub śluzu z dróg oddechowych. Jeśli jednak zauważysz, że Twojego kota męczy uporczywy kaszel, powinno Cię to zaniepokoić. Nie chodzi oczywiście o sporadyczne odkasływanie ale o męczący, utrzymujący się odruch kaszlowy.

Co wywołuje kaszel u mojego kota?

Najczęściej kaszel u kota jest oznaką zakażenia dróg oddechowych spowodowanego przez bakterie takie jak Bordetella bronchiseptica lub robaki pasożytnicze, w tym nicienie sercowe lub płucne. Przyczyną kaszlu mogą być również choroby serca i alergie, a także obecność ciał obcych w drogach oddechowych.

Jeśli kaszel Twojego pupila jest uporczywy, czyli trwa dłużej niż kilka dni, wydaje się męczący dla kota ima charakter nawracający powinieneś zabrać go  do lekarza weterynarii.

Poniżej omówiono kilka najpopularniejszych przyczyn kociego kaszlu, które mogą  dotyczyć także Twojego podopiecznego. 

Infekcje dróg oddechowych

Zakażeniadróg oddechowych, powodowane głównie przez wirusy, bakterie i robaki pasożytnicze, to dość powszechne schorzenia u kotów, zwłaszcza u tych żyjących w populacjach o dużym zagęszczeniu, takich jak schroniska.

Wirusy i bakterie

Istnieją pewne infekcje wirusowe, takie jak wywoływane przez herpeswirus kotów FHV-1 wirusowe ostre zapalenie jamy nosowej i tchawicy (herpeswirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych) lub powodowana przez kaliciwirus kaliciwirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych, które choć atakują układ oddechowy , nie są bezpośrednią przyczyną kaszlu (chyba że zostaną powikłane wtórną infekcją bakteryjną).

Najczęstszą przyczyną rozwoju bakteryjnej infekcji dróg oddechowych u kotów jest Bordetella bronchiseptica, która najpowszechniej występuje u zwierząt przebywających w populacjach o dużym zagęszczeniu, takich jak schroniska. Do rozprzestrzenienia zakażenia dochodzi poprzez wydzieliny z jamy ustnej i nosa. Łagodne objawy infekcji Bordetella bronchiseptica obejmują kaszel, kichanie czy  wypływ z worków spojówkowych, w ciężkich przypadkach może jednak dojść do zagrażających życiu trudności w oddychaniu.

Dirofilarioza, czyli robaczyca serca

Jest to choroba pasożytnicza wywoływana przez nicienie z gatunku Dirofilaria immitis. Do infekcji dochodzi poprzez ugryzienie komara, który przenosi pasożyty pomiędzy zakażonym osobnikiem a nowym żywicielem, którym może okazać się niestety także Twój kot. Gdy tak się stanie, w jego naczyniach krwionośnych rozwinie się zagrażająca życiu dorosła postać nicienia. Choć robaczyca serca jest chorobą potencjalnie śmiertelną, można jej zapobiec.

Koty i psy są w równym stopniu narażone na infekcję nicieniem sercowym, jednak u kotów robaczyca serca objawia się w sposób niespecyficzny w postaci tzw. syndromu płucnego HARD (Heartworm Associated Respiratory Disease), do objawów którego należą kaszel, świszczący oddech, trudności w oddychaniu czy wymioty. Zarażenie Dirofilaria immitis może też doprowadzić do nagłego zgonu kota – także tego, który dotąd wydawał się całkowicie zdrowy.

Elurostrongyloza, czyli robaczyca płuc

Zakażenie nicieniami płucnymi może być spowodowane przez wiele różnych rodzajów pasożytów, za największą liczbę zakażeń u kotów odpowiada jednak Aelurostrongylus abstrusus. Głównymi nosicielami choroby są ślimaki, a także wydzielany przez nie śluz, który może znajdować się w stojących na zewnątrz zwierzęcych miskach. Żywicielami pośrednimi Aelurostrongylus abstrusus są również gryzonie, ptaki, żaby, jaszczurki i karaluchy, na które koty chętnie polują. Po zakażeniu larwy migrują do płuc zwierzęcia, gdzie rozwijają się w postaci dorosłe.

Koty zarażone nicieniami płucnymi mogą nie wykazywać żadnych symptomów choroby lub wręcz przeciwnie – obserwuje się u nich łagodne lub ciężkie dolegliwości ze strony układu oddechowego z powodu odoskrzelowego zapalenia płuc. Głównym objawem jest wtedy produktywny kaszel, któremu towarzyszy śluzowo-ropna wydzielina z nosa, przyspieszony oddech i trudności w oddychaniu.

Elurostrongyloza może manifestować się także w sposób niespecyficzny pod postacią braku łaknienia, utraty masy ciała czy ospałości. Śmierć w wyniku inwazji nicieni płucnych jest stosunkowo rzadka i najczęściej dotyczy kociąt.

Choroby serca

Koty mogą urodzić się z wadą serca lub – co zdarza się częściej – zachorować na chorobę mięśnia sercowego w późniejszym okresie życia. Schorzenia układu sercowo-naczyniowego są wynikiem predyspozycji genetycznych lub też rozwijają się w konsekwencji innych problemów zdrowotnych, takich jak nadczynność tarczycy czy nadciśnienie.

Najczęstszą dolegliwością sercową jest kardiomiopatia przerostowa (HCM), diagnozowana u ponad 15% kotów. Na skutek choroby ściany mięśnia sercowego ulegają pogrubieniu, przez co stają się one mniej kurczliwe. HCM jest schorzeniem powszechnym u wszystkich kotów, niektóre rasy mogą być jednak bardziej podatne na tę konkretną chorobę. Są to: maine coon, ragdoll, kot brytyjski krótkowłosy, sfinks, Chartreux (tzw. kot kartuski) i kot perski.

Choroby serca u kotów mogą nie dawać żadnych symptomów lub objawiać się w postaci dolegliwości ze strony układu oddechowego, takich jak duszność, utrudniony, świszczący i/lub przyspieszony oddech czy kaszel. Charakterystyczne  są także bladość lub sinica na skutek niedotlenienia czy arytmia i/lub szmery sercowe. Wyraźne osłabienie lub niedowład tylnych  kończyn również mogą wskazywać na chorobę serca.

Do niespecyficznych objawów zaliczamy ospałość, brak apetytu i utratę masy ciała. W ciężkim przebiegu choroby może dojść do zapaści i nagłej śmierci. Warto jednak pamiętać, że szmery sercowe nie zawsze zwiastują dolegliwości ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Astma

„Astma” lub „przewlekłe zapalenie oskrzeli” to terminy stosowane do opisania przewlekłej choroby dolnych dróg oddechowych u kotów. Czasami schorzenie to nazywa się również „alergiczną chorobą dróg oddechowych” lub „alergicznym zapaleniem oskrzeli”. Przyczyna choroby nie została dotychczas poznana, na szczęście jednak dolegliwość ta nie jest zbyt powszechna – występuje zaledwie u 1-5% kotów. Jej rozpoznanie jest trudne, wymaga bowiem w pierwszej kolejności wykluczenia wszelkich innych przyczyn objawów ze strony układu oddechowego.

U kotów z przewlekłym zapaleniem oskrzeli często obserwuje się trudności w oddychaniu, świszczący oddech i/lub kaszel. Objawy te mogą mieć różny stopień nasilenia i częstotliwość występowania.

Diagnoza i leczenie

Poznanie dokładnej przyczyny tego, co kryje się za kaszlem Twojego kota, wymaga obszernej diagnostyki, przekaż więc lekarzowi weterynarii wszelkie informacje, które pozwolą mu przyspieszyć postawienie rozpoznania.

Czynniki takie jak wiek, rasa, środowisko życia czy nawet nawyki Twojego kota odgrywają istotną rolę w ustaleniu źródła jego kaszlu. W diagnozie pomocny będzie też opis kaszlu, określenie tego, czy kot kaszle głównie w nocy, czy także w dzień oraz zwrócenie uwagi na czynniki, które nasilają jego występowanie.

Niektórym groźnym chorobom można zapobiec, stosując odpowiednie środki profilaktyczne:

• Szczepienia – przeciwdziałają infekcji i nasileniu objawów wielu wirusowych i bakteryjnych chorób układu oddechowego u kotów.
• Zapobieganie robaczycy serca – odpowiednia profilaktyka jest niezbędna w przypadku kotów zamieszkujących lub podróżujących do obszarów, w których choroba ta występuje powszechnie. 
• Rutynowe odrobaczanie środkami o szerokim spektrum działania – pomoże uchronić Twojego kota przed zarażeniem nicieniami płucnymi.

Kaszel to częsty objaw wielu powszechnie występujących chorób kotów

Zaprowadź kota do lekarza weterynarii, jeśli  od paru dni nieprzerwanie utrzymuje się u niego uporczywy kaszel . Specjalista przeprowadzi dokładne badanie kliniczne, a w razie potrzeby zleci także badania  laboratoryjne lub obrazowe, np. badanie echokardiograficzne. Sposób leczenia zależy od postawionej diagnozy i może obejmować podanie antybiotyków (w przypadku infekcji bakteryjnej), leków na choroby serca lub środków o działaniu przeciwzapalnym stosowanych w terapii astmy.

Nie bagatelizuj kaszlu u swojego pupila – odpowiednio wcześnie postawione    rozpoznanie i szybkie wdrożenie leczenia mogą uchronić go przed poważnymi powikłaniami chorób serca i układu oddechowego.