W jaki sposób pasożyty zewnętrzne zagrażają zdrowiu naszych pupili?

Co tak naprawdę wiesz o zagrożeniach dla zdrowia wywołanych pasożytami zwierząt domowych?

Wiele osób uważa, że kleszcze, pchły i inne pasożyty zewnętrzne są dla psów i kotów jedynie powodującą dyskomfort uciążliwością. Gryzą, swędzą, są mało przyjemne z wyglądu, ale to wszystko, prawda?

Niestety w rzeczywistości ci irytujący goście mogą przysporzyć Twojemu czworonogowi wielu poważnych problemów. Gryząc, pasożyty przenoszą bowiem groźne, a nawet śmiertelne choroby.

Jedyną szansą na skuteczną ochronę jest właściwa profilaktyka, która uniemożliwi pasożytom zainfekowanie zwierzęcia.

Najczęściej spotykane pasożyty zewnętrzne

Zwierzętom zagrażają różne pasożyty zewnętrzne, a najgroźniejszymi z nich są przenoszące niebezpieczne choroby kleszcze i krwiopijne owady (zwane wektorami).

Według najnowszych badań naukowych:

„Choroby wektorowe stanowią zróżnicowaną grupę chorób wywoływanych przez patogeny przenoszone przez tzw. wektory, którymi mogą być komary, pchły, kleszcze i moskity. Infekcje te są niebezpieczne nie tylko dla zwierząt domowych, ale też ludzi, dlatego ich właściwa profilaktyka i leczenie są niezwykle ważne z punktu widzenia zarówno medycyny ludzkiej, jak i weterynarynej”¹.

Przyjrzyjmy się więc po kolei każdemu z tych pasożytów.

Kleszcze

Kleszcze to małe, krwiopijne pajęczaki, które spotkać można na trawiastych, zalesionych obszarach, w tym w miejskich parkach. Wspinają się na rośliny i wysoką trawę, a następnie przyczepiają do sierści mijającego je zwierzęcia.

Kleszcze mogą przenosić szereg groźnych chorób, w tym babeszjozę, która u zwierząt domowych powoduje anemię i jest dla nich potencjalnie śmiertelna; anaplazmozę, która może prowadzić do ostrej gorączki oraz riketsjozy, które są niebezpieczne zarówno dla zwierząt domowych, jak i dla ludzi.

Globalny wzrost temperatury sprawił, że kleszcze są obecnie spotykane znacznie częściej, a ich aktywność stała się niemal całoroczna i nie ogranicza się już tylko do ciepłych terenów Europy Południowej.

Kleszcze stały się więc problemem całorocznym, który dotyka coraz większą liczbę krajów. I dlatego tak ważna jest odpowiednia ochrona, która zapewni zwierzętom bezpieczeństwo przez wszystkie miesiące.

Pchły

Pchły to bezskrzydłe, krwiopijne owady, które są szczególnie powszechne wśród psów, kotów i małych ssaków domowych.

Pchły mogą skakać kilkukrotnie wyżej, niż same mierzą, co pozwala im przyczepić się do sierści przechodzących zwierząt i wraz z nimi dostać się do wnętrza domu. Ciepło panujące w pomieszczeniach umożliwia im przetrwanie chłodnych okresów roku, przez co owady te mogą pozostać aktywne nawet przez wiele miesięcy. 95% cyklu życia pcheł ma miejsce nie na zwierzęciu, ale w domu. Oznacza to, że na miejsce każdej pchły, która żyje na Twoim czworonożnym przyjacielu, ustawia się kolejka chętnych. Dlatego Twoje zwierzę potrzebuje ciągłej ochrony przed pchłami.

Ślina pcheł może powodować silną reakcję alergiczną zwaną alergicznym pchlim zapaleniem skóry. Uporczywy świąd jest stresujący dla zwierzęcia, które drapiąc się, podrażnia skórę, co doprowadza do utraty sierści. Pchły mogą również przenosić bartonellozę, znaną jako „choroba kociego pazura”. Zrealizowany w 2018 r. w Wielkiej Brytanii Projekt Big Flea wykazał, że 11% przebadanych pcheł było nosicielami bakterii wywołujących tę groźną chorobę². Bartonelloza może być niebezpieczna także dla ludzi. Do zarażenia dochodzi podczas kontaktu z zainfekowanymi zwierzętami lub bezpośrednio po ukąszeniu pcheł³.

Komary

Komary stanowią irytujący problem na całym świecie, szczególnie zaś w pobliżu ciepłych i wilgotnych środowisk, takich jak jeziora i bagna. Chociaż rzadko są w stanie latać dalej niż na odległość 100 km, często pokonują ogromne odległości jako „pasażerowie na gapę” w ludzkich środkach transportu.

Podobnie jak kleszcze, również komary czerpią korzyści z rosnących temperatur. Cieplejsza pogoda i większa wilgotność umożliwia im zwiększenie aktywności w całej Europie i penetrację obszarów, w których wcześniej było dla nich zbyt zimno. Z tego powodu różne gatunki tropikalne, zwłaszcza azjatycki komar tygrysi, stają się powszechnie obecne już w kilku krajach europejskich.

Komary są najbardziej znane z rozprzestrzeniania malarii, mogą jednak stanowić poważne zagrożenie także dla zwierząt domowych. Dlaczego? Ponieważ przenoszą groźnego dla psów nicienia sercowego – niewielkiego pasożyta, który doprowadza do niedrożności naczyń wieńcowych czworonoga.

Moskity

Moskity to małe, skrzydlate owady podobne do komara. Zwykle spotykane były w Europie Południowej, jednak wraz ze wzrostem temperatur ich obecność zaczęto odnotowywać także w północnych częściach Francji i Niemiec^4,5.

Moskity są najbardziej aktywne o zachodzie słońca. Gryząc, przenoszą groźną dla ludzi i psów chorobę – leiszmaniozę.

Poznaj Waszego wspólnego wroga

Zmiany klimatyczne sprawiają, że zagrożenie ze strony pasożytów wzrasta w całej Europie.

Pierwszym krokiem do zapewnienia bezpieczeństwa zwierzęciu i całej Twojej rodzinie powinna być rozmowa z lekarzem weterynarii, który pomoże Ci dopasować ochronę na miarę Waszych potrzeb – dostosowaną do rasy i wieku psa, a także Waszego stylu życia i miejsca zamieszkania.

Obejrzyj film i dowiedz się, jakie jeszcze zagrożenia niesie ze sobą obecność pasożytów.

Poznaj zasady, które pomogą Ci zatroszczyć się o bezpieczeństwo swoje i Twojego zwierzaka:

• Zadbaj o odpowiednią całoroczną profilaktykę przeciwkleszczową. Dzięki temu pasożyt nie zdoła zainfekować organizmu zwierzęcia i przenieść choroby.
• Upewnij się, że Twój dom jest czysty i wolny od jaj, larw i poczwarek pcheł. Pamiętaj o regularnym i starannym odkurzaniu pod dywanami oraz w szczelinach tapicerowanych mebli i częstym praniu legowiska Twojego pupila.
• Regularnie szczotkuj swojego zwierzaka specjalnym grzebieniem przeciw pchłom w poszukiwaniu charakterystycznych małych czarnych punktów. Pozwoli Ci to szybko wykryć inwazję, wdrożyć odpowiednią kurację, a następnie wyczesać pozostałości pasożytów. Pamiętaj, że aby leczenie było skuteczne, musi trwać minimum 12 tygodni.
• Dbaj o czystość na zewnątrz domu, aby uniemożliwić komarom i kleszczom rozbicie obozu w jego pobliżu. Pamiętaj także o regularnym wyrzucaniu śmieci.

A co najważniejsze, NIE PANIKUJ! Jeśli Twój kot lub pies ma kleszcze lub problem z jakimkolwiek innym pasożytem, odwiedź lekarza weterynarii i zasięgnij porady specjalisty.

Pobierz nasz poradnik dotyczący zdrowia zwierząt i dowiedz się, jakie zagrożenia czyhają na zwierzęta domowe w związku z rosnącymi temperaturami oraz co możesz zrobić, aby zapewnić im bezpieczeństwo.

1. Dantas-Torres F., Otranto D. (2016). Best practices for preventing vector-borne diseases in dogs and humans. ”Trends in Parasitology”, 32 (1), 43-55. https://doi.org/10.1016/j.pt.2015.09.004.

2. Abdullah S., Helps C., Tasker S., Newbury H., Wall R. (2019). Pathogens in fleas collected from cats and dogs: distribution and prevalence in the UK. ”Parasites & Vectors”, 12 (1), 1-10. 

3. Breitschwerdt, E. B., Maggi, R. G., Chomel, B. B., & Lappin, M. R. (2010). Bartonellosis: an emerging infectious disease of zoonotic importance to animals and human beings. Journal of Veterinary Emergency and Critical Care (San Antonio, Tex. : 2001), 20 (1), 8–30. https://doi.org/10.1111/j.1476-4431.2009.00496.x 

4. Aspöck, H., Gerersdorfer, T., Formayer, H., & Walochnik, J. (2008). Sandflies and sandfly-borne infections of humans in Central Europe in the light of climate change. Wiener klinische Wochenschrift, 120 (4), 24-29. https://doi.org/10.1007/s00508-008-1072-8

5. European Centre for Disease Prevention and Control and European Food Safety Authority. (2021). Phlebotomine sandflies maps. ECDC. https://ecdc.europa.eu/en/disease-vectors/surveillance-and-disease-data/phlebotomine-maps